Η φον ντερ Λάιεν θεωρεί την «παραπληροφόρηση» στο διαδίκτυο ως μια μεταδοτική ασθένεια και εξισώνει τον έλεγχο της ελευθερίας του λόγου με τη γλώσσα της ασφάλειας.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν), Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χρησιμοποίησε την ομιλία της για την Κατάσταση της Ε. Ένωσης το 2025 για να παρουσιάσει μια σειρά από νέα κανονιστικά μέτρα που θέτουν νέες προκλήσεις για τα ψηφιακά δικαιώματα και τον έλεγχο της ελευθερίας του λόγου στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και παγκοσμίως, γράφει ο Νταν Φρίθ.
Η Κομισιόν ασκεί όλο και μεγαλύτερες πιέσεις στην ΕΕ να επικεντρωθεί στην θεσμοθετημένη λογοκρισία και την ρύθμιση των κανόνων του διαδικτύου, ως μέτρα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, της δημοκρατίας και της προστασίας των παιδιών.
Στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «είναι συγκλονισμένη από την παραπληροφόρηση που απειλεί την παγκόσμια πρόοδο σε όλους τους τομείς, από τον ιό της ιλαράς μέχρι την πολιομυελίτιδα».
Επικαλέστηκε τους φόβους της για μια παγκόσμια υγειονομική κρίση και παρουσίασε μια “Παγκόσμια Πρωτοβουλία Ανθεκτικότητας στην Υγεία”, για την οποία είπε, ότι η ΕΕ θα αναλάβει ηγετικό ρόλο.
Αυτή η πρωτοβουλία αναμένεται θα εξασφαλίσει την στενότερη σύνδεση των διαδικτυακών εκφράσεων με τις παγκόσμιες αφηγήσεις για την υγεία. Με αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για μια ευρύτερη καταστολή των διαφορετικών απόψεων κάτω από την ρετσινιά (την ετικέτα) της ιατρικής παραπληροφόρησης.
Ένα άλλο κεντρικό μέρος της ομιλίας της ήταν η λεγόμενη «Ασπίδα της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας», ένα πρόγραμμα που έχουμε ήδη συζητήσει εκτενώς, και που αποσκοπεί στον εξορθολογισμό και την συγκεντροποίηση του μηχανισμού λογοκρισίας της Κομισιόν (Ε. Επιτροπή) κάτω από το πρόσχημα της καταπολέμησης της «χειραγώγησης και της παρέμβασης ξένων πληροφοριών».
Περιέγραψε το διαδίκτυο ως πεδίο μάχης, λέγοντας: «Η δημοκρατία μας δέχεται επίθεση. Η αύξηση της χειραγώγησης των πληροφοριών και της παραπληροφόρησης διχάζει τις κοινωνίες μας».
Βασισμένη σε αυτό το πλαίσιο ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός νέου θεσμού: του “Ευρωπαϊκού Κέντρου Δημοκρατικής Ανθεκτικότητας”.
Σύμφωνα με την κ. φον ντερ Λάιεν, το Kέντρο αυτό θα επιτρέψει την ΕΕ να αυξήσει την ικανότητά της να «παρακολουθεί και να εντοπίζει τη χειραγώγηση των πληροφοριών και της παραπληροφόρησης».
Αλλά η ατζέντα της Ούρσουλας δεν σταμάτησε εκεί. Παρουσίασε επίσης το “Πρόγραμμα Ανθεκτικότητας των Μέσων Ενημέρωσης”, το οποίο, σύμφωνα με την ίδια, θα υποστηρίζει την «ανεξάρτητη δημοσιογραφία και την παιδεία στα ΜΜ ενημέρωσης».
Στην πράξη, όμως, τέτοιες προσπάθειες συχνά οδηγούν στην ενίσχυση των εγκεκριμένων από την κυβέρνηση μηνυμάτων, ενώ τα αποκλίνοντα (διαφωνούντα) ΜΜ ενημέρωσης δεν θα λαμβάνουν καμία χρηματοδότηση & ενίσχυση.
Η Φον ντερ Λάιεν επεσήμανε την παρακμή της τοπικής δημοσιογραφίας στις αγροτικές κοινότητες, δηλώνοντας: «Αυτό έχει δημιουργήσει πολλές ειδησεογραφικές ερήμους όπου η παραπληροφόρηση ευδοκιμεί και είναι ανεξέλεγκτη … Γι’ αυτό θα εγκαθιδρύσουμε ένα νέο “Πρόγραμμα Ανθεκτικότητας των Μέσων Ενημέρωσης” – το οποίο θα υποστηρίζει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία και την παιδεία στα ΜΜ ενημέρωσης».
Αν και ο υπάρχων Νόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act) ήδη έχει επιβάλλει την επαλήθευση της ηλικίας (και, ως εκ τούτου, την Ψηφιακή Ταυτοποίηση) στο διαδίκτυο, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε μια νέα, ακόμη αυστηρότερη ντιρεκτίβα (κατευθυντήρια οδηγία) για την πρόσβαση των νέων στο διαδίκτυο.
Εμπνεύστηκε από την αμφιλεγόμενη τροπολογία για την ασφάλεια στο διαδίκτυο της Αυστραλίας του 2024, η οποία απαγορεύει σε άτομα κάτω των 16 ετών να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρότεινε ότι η ΕΕ θα μπορούσε να εργαστεί για την υιοθέτηση παρόμοιων κανόνων.
«Όπως ακριβώς εμείς ως κοινωνία διδάξαμε στα παιδιά μας στην εποχή μου ότι δεν πρέπει να καπνίζουν, να πίνουν ή να παρακολουθούν περιεχόμενο για ενήλικες μέχρι μια ορισμένη ηλικία, νομίζω ότι ήρθε η ώρα να κάνουμε το ίδιο και με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», είπε.
Ολόκληρη η ομιλία αποτελεί ένδειξη της συνεχιζόμενης εκστρατείας εδραίωσης του ελέγχου των ψηφιακών χώρων από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με έντονη έμφαση στον έλεγχο της ελευθερίας του λόγου & της έκφρασης (δηλ. λογοκρισία) και στην αυστηροποίηση των περιορισμών πρόσβασης στο διαδίκτυο.
Αφήστε μια απάντηση