Αφού υπήρξε ενδιαφέρον στα προηγούμενα άρθρα, πάμε να διαφωτίσουμε εντελώς την κατάσταση στη σωστή της διάσταση και μακριά απο θεωρίες συνομωσίες, οι οποίες δυστυχώς έχουν κατακλίσει το διαδίκτυο. Σοβαρά θέματα όπως η παιδική κακοποίηση και η συγκάλυψη αυτών των εγκλημάτων, πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο έναν τρόπο: Την πλήρη ωμή αλήθεια – χωρίς ιδεολογικούς ή συναισθηματικούς δεσμούς. Με απλά λόγια, το θέμα δεν προσφέρεται για προπαγάνδα.
Αυτό δείχνει κάτι που οι περισσότεροι πρέπει να αντιμετωπίσουμε με καθαρή ματιά: Αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα πάντα υπήρχαν, το γνωρίζουμε απο μαρτυρίες και έρευνες που έγιναν με τεράστια καθυστέρηση. Η διαφορά είναι ότι σε παλαιότερες εποχές δεν έβγαιναν ποτέ στην επιφάνεια. Τα περισσότερα σκάνδαλα της καθολικής εκκλησίας διερευνήθηκαν και απέκτησαν δημοσιότητα απο το 2000 κι έπειτα. Δεν υπάρχουν, και δεν υπήρξαν ποτέ αγνές εποχές, μόνο εποχές περισσότερης άγνοιας και περισσότερης συγκάλυψης των γεγονότων.

Η Καθολική Εκκλησία, ένας θεσμός που για αιώνες υπήρξε σύμβολο πνευματικής καθοδήγησης, έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο ενός από των μεγαλύτερων σκανδάλων της σύγχρονης ιστορίας: την παιδική σεξουαλική κακοποίηση. Από τις ΗΠΑ μέχρι τη Γερμανία, χιλιάδες θύματα έχουν καταγγείλει κληρικούς για πράξεις που συγκλόνισαν την παγκόσμια κοινή γνώμη.
Ωστόσο, πέρα από την εσωτερική δομή της Εκκλησίας, υπάρχουν αποδείξεις ότι αυτά τα σκάνδαλα συνδέονται με ευρύτερα δίκτυα εξουσίας και μυστικότητας, όπως η Opus Dei, που φέρονται να διευκόλυναν την προστασία των δραστών. Αυτή η σύνδεση, αποκαλύπτει μια σκοτεινή πλευρά της Εκκλησίας που ξεπερνά τα όρια της θρησκευτικής εξουσίας και αγγίζει τα όρια της πολιτικής και κοινωνικής επιρροής.

Η Ιστορία των Σκανδάλων
Η ιστορία των σκανδάλων παιδικής κακοποίησης στην Καθολική Εκκλησία δεν είναι πρόσφατη. Ξεκινάει από τις δεκαετίες του 1950 και 1960, όταν οι πρώτες καταγγελίες άρχισαν να εμφανίζονται, αλλά συστηματικά αγνοήθηκαν ή καλυφτήκαν. Στις ΗΠΑ, το 2002, το Boston Globe δημοσίευσε μια σειρά άρθρων υπό τον τίτλο “Spotlight”, που αποκάλυψε ένα τεράστιο δίκτυο κακοποίησης στην Αρχιεπισκοπή της Βοστόνης. Ο καρδινάλιος Bernard Law κατηγορήθηκε ότι μετέθετε δράστες κακοποιούς παιδιών από ενορία σε ενορία, αντί να τους τιμωρεί, δημιουργώντας έτσι ένα περιβάλλον όπου η κακοποίηση απλά συνεχιζόταν ανενόχλητη.
Αυτή η πρακτική δεν ήταν περιορισμένη μόνο στη Βοστόνη. Στην Ιρλανδία, η έκθεση Ryan του 2009 αποκάλυψε ότι χιλιάδες παιδιά σε ιδρύματα της Εκκλησίας υπέστησαν βία και σεξουαλική κακοποίηση, με την Εκκλησία να χρησιμοποιεί την επιρροή της σε πολιτικούς και δικαστικούς θεσμούς για να αθωώσει τους δράστες.
Στην Αυστραλία, η Royal Commission into Institutional Responses to Child Sexual Abuse, που διήρκησε από το 2013 έως το 2017, κατέγραψε περισσότερες από 4.000 περιπτώσεις κακοποίησης σε θρησκευτικά ιδρύματα, με την Καθολική Εκκλησία να βρίσκεται στο επίκεντρο. Μαρτυρίες θυμάτων, όπως αυτή της Kristin Constance, περιέγραψαν πολυγενεαλογική κακοποίηση, όπου οικογένειες με σύνδεση στην Εκκλησία και σε μυστικά δίκτυα, όπως η Opus Dei, χρησιμοποιούσαν θρησκευτικά και μυστικιστικά στοιχεία για να ενισχύσουν τον έλεγχο τους. Αυτό μας θυμίζει τα προηγούμενα άρθρα… η Opus Dei άλλωστε δεν είναι παρά ακόμα μια ομάδα που δρα στο σκοτάδι.
Στη Γερμανία, ο πάπας Βενέδικτος XVI (Joseph Ratzinger) αντιμετώπισε κατηγορίες για συγκάλυψη κατά τη θητεία του ως καρδινάλιος, με την Εκκλησία να κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε μυστικά κανάλια για να αποφύγει τις έρευνες. Το σκάνδαλο Vatileaks του 2012 στο Βατικανό αποκάλυψε διαφθορά και συγκάλυψη, με την Opus Dei να φέρεται να παίζει κρίσιμο ρόλο στην προστασία δραστών.

Opus Dei: Τι Είναι και Πώς Συνδέεται;
Η Opus Dei, ή αλλιώς “Έργο του Θεού”, είναι μια καθολική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1928 από τον ισπανό ιερέα Josemaría Escrivá. Σκοπός της είναι η προώθηση της χριστιανικής πίστης στην καθημερινότητα, ενθαρρύνοντας τα μέλη της να ζουν μια ζωή αφιερωμένη στην πίστη μέσα στον κόσμο, χωρίς να απομονώνονται σε μοναστήρια. Η οργάνωση έχει περίπου 90.000 μέλη παγκοσμίως, με έμφαση στην πειθαρχία, την εργασία και την υπακοή στην Εκκλησία. Ωστόσο, η Opus Dei έχει γίνει αντικείμενο έντονης κριτικής, τόσο από μέσα όσο και έξω από την Εκκλησία, λόγω της μυστικότητας της και των πρακτικών της.

Η Opus Dei είναι γνωστή για την αυστηρή της δομή, που περιλαμβάνει “numeraries” (μέλη που ζουν σε κοινότητες και ακολουθούν αυστηρούς κανόνες) και “supernumeraries” (μέλη που ζουν στον κόσμο, αλλά ακολουθούν τις αρχές της). Την έχουν κατηγορήσει ότι λειτουργεί σαν μια μυστική αδελφότητα, παρόμοια με τη Μασονία, με έμφαση στην υπακοή και την πειθαρχία. Η οργάνωση έχει κατηγορηθεί για την προσέλκυση πλούσιων και ισχυρών ατόμων, δημιουργώντας έτσι ένα δίκτυο επιρροής που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των μελών της.
Στο πλαίσιο των σκανδάλων κακοποίησης, η Opus Dei φέρεται να έχει παίξει ρόλο στην προστασία κληρικών, χρησιμοποιώντας την επιρροή της σε πολιτικούς και δικαστικούς θεσμούς. Για παράδειγμα, στην Αυστραλία, μαρτυρίες θυμάτων ανέφεραν ότι μέλη της Opus Dei εμπλέκονταν σε πολυγενεαλογική κακοποίηση παιδιών – απο γενιά σε γενιά – χρησιμοποιώντας θρησκευτικά σύμβολα και τελετές για να ενισχύσουν τον έλεγχο τους – ακριβώς όπως αναφέραμε στα προηγούμενα άρθρα.

Στο Βατικανό, το σκάνδαλο Vatileaks αποκάλυψε ότι η Opus Dei έχει χρησιμοποιηθεί ως μηχανισμός συγκάλυψης, με μέλη της να κατέχουν κρίσιμες θέσεις εντός της Εκκλησίας. Η οργάνωση έχει επίσης κατηγορηθεί για την προώθηση μιας κουλτούρας μυστικότητας, όπου τα προβλήματα, όπως η κακοποίηση, κρύβονται πίσω από θρησκευτικά προσχήματα.
Η Σύνδεση με Μυστικά Δίκτυα
Η σύνδεση της Καθολικής Εκκλησίας με μυστικά δίκτυα, όπως η Opus Dei, αποκαλύπτει μια πιο σύνθετη εικόνα. Η Εκκλησία, μέσω της ιεραρχίας της και της επιρροής της σε θεσμούς, έχει τη δυνατότητα να προστατεύει δράστες, αλλά η εμπλοκή της Opus Dei προσθέτει μια επιπλέον διάσταση. Η Opus Dei, με την έμφαση της στην πειθαρχία και την υπακοή, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως ένα “παράλληλο δίκτυο” εντός της Εκκλησίας, που χρησιμοποιεί την μυστικότητα και την επιρροή της για να αποφύγει τις συνέπειες.
Αυτή η πρακτική θυμίζει τη Μασονία, όπου τα δίκτυα επιρροής και οι όρκοι μυστικότητας χρησιμοποιούνται για να προστατεύσουν μέλη από την τιμωρία. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, το σκάνδαλο της Βοστόνης αποκάλυψε ότι η Εκκλησία χρησιμοποίησε την επιρροή της σε πολιτικούς και δικαστικούς θεσμούς για να αποφύγει τις έρευνες. Υπάρχουν υποψίες ότι μέλη της Opus Dei, που κατείχαν υψηλές θέσεις, εμπλέκονταν σε αυτές τις πρακτικές.
Στην Ιρλανδία, η έκθεση Ryan έδειξε ότι η Εκκλησία είχε κεντρικό ρόλο στη συγκάλυψη, με κατηγορίες ότι μασονικά δίκτυα, που ιστορικά είχαν δεσμούς με την Εκκλησία, έπαιξαν ρόλο στην προστασία ορισμένων κληρικών. Στην Αυστραλία, η Royal Commission κατέγραψε περιπτώσεις όπου μέλη της Opus Dei φέρονται να χρησιμοποίησαν θρησκευτικά σύμβολα και τελετές για να ενισχύσουν τον έλεγχο τους, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου η κακοποίηση μπορούσε να κρυφτεί.

Η Opus Dei, παρά την επίσημη αποστολή της, θυμίζει περισσότερο μυστική αδελφότητα παρά μια θρησκευτική οργάνωση.
Οι “numeraries”, τα μέλη που ζουν σε κοινότητες, υποχρεώνονται να ακολουθούν αυστηρούς κανόνες, όπως η χρήση του “corporal mortification” – μια πρακτική που περιλαμβάνει τη χρήση φραγγέλας ή άλλων μέσων για να τιμωρήσουν το σώμα, θεωρώντας την ως πνευματική εξάσκηση. Αυτή η πρακτική, αν και παρουσιάζεται ως μέσο πνευματικής κάθαρσης, έχει κατηγορηθεί ότι δημιουργεί ένα περιβάλλον ψυχολογικού ελέγχου, όπου τα μέλη υποτάσσονται πλήρως στην ηγεσία της οργάνωσης.
Γυναίκες numeraries, έχουν αναφέρει ότι κοιμούνται σε σανίδες αντί για στρώματα, ως μέσο “mortification”, ενώ άνδρες numeraries κοιμούνται στο πάτωμα μία νύχτα την εβδομάδα. Αυτές οι πρακτικές, σύμφωνα με πρώην μέλη όπως η Maria del Carmen Tapia, που υπήρξε secretary του Escrivá, θυμίζουν περισσότερο τελετουργίες ελέγχου παρά πνευματική καθοδήγηση.
Η τιμωρία του σώματος θυμίζει επίσης κάποιες τακτικές που αφορούν ορισμένες πρώιμες χριστιανικές αιρέσεις, όπως οι Γνωστικοί, που κατηγορήθηκαν για σαδισμό και σοδομισμό ως μέσο “πνευματικής κάθαρσης” ή τιμωρίας του σώματος. Οι Γνωστικοί, για παράδειγμα, πίστευαν ότι το σώμα είναι βρώμικο, και χρησιμοποιούσαν ακραίες σεξουαλικές πράξεις ως μέσο να το τιμωρήσουν. Αυτές οι κατηγορίες θυμίζουν τις πιο σκοτεινές πτυχές της Opus Dei και της Καθολικής Εκκλησίας, όπου η μυστικότητα και οι τελετουργίες χρησιμοποιούνται για να κρύψουν ή να δικαιολογήσουν ακραίες πράξεις για τον ίδιο λόγο.
Επιπλέον, η Opus Dei έχει κατηγορηθεί για τη δημιουργία ενός δικτύου επιρροής που περιλαμβάνει πολιτικούς, δικαστές και επιχειρηματίες, οι οποίοι χρησιμοποιούν την οργάνωση για να προωθήσουν τα συμφέροντα τους. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, η Opus Dei είχε κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη του καθεστώτος Franco, με μέλη της να κατέχουν υψηλές θέσεις στην κυβέρνηση και την οικονομία.

Αυτή η επιρροή, σύμφωνα με τον ιστορικό Paul Preston, επέτρεψε στην οργάνωση να προστατεύσει μέλη της από έρευνες για κακοποίηση, χρησιμοποιώντας την πολιτική της δύναμη για να αποφύγει τις συνέπειες. Στην Αργεντινή, η Opus Dei φέρεται να είχε σύνδεση με το καθεστώς της δικτατορίας, με μέλη της να εμπλέκονται σε πράξεις βίας και καταστολής, ενώ παράλληλα προστάτευαν κληρικούς που κατηγορούνταν για κακοποίηση παιδιών.
Στην Αυστραλία, οι μαρτυρίες θυμάτων όπως της Kristin Constance αποκαλύπτουν μια ακόμη πιο σκοτεινή πλευρά. Η Constance περιέγραψε τελετουργίες που περιλάμβαναν τη χρήση θρησκευτικών συμβόλων, όπως σταυροί και κεριά, σε πράξεις κακοποίησης παιδιών, με μέλη της Opus Dei να συμμετέχουν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φόβου και υποταγής. Αυτές οι τελετουργίες, σύμφωνα με την έρευνα της Royal Commission, δείχνει πως η Opus Dei λειτουργούσε ως μηχανισμός ελέγχου και προστασίας. Στην Ιρλανδία, πρώην μέλη της Opus Dei, όπως ο Vladimir Felzmann, έχουν καταγγείλει ότι η οργάνωση χρησιμοποιούσε την επιρροή της για να προστατεύσει κληρικούς από έρευνες, με την μυστικότητα να παίζει κρίσιμο ρόλο στην αποφυγή της τιμωρίας.
Η Ψυχολογία της Μυστικότητας
Η μυστικότητα, είτε στην Καθολική Εκκλησία είτε στην Opus Dei, φαίνεται να παίζει κρίσιμο ρόλο στην προστασία των δραστών. Οι όρκοι πειθαρχίας και υπακοής, που είναι κεντρικά στην Opus Dei, δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου τα προβλήματα, όπως η κακοποίηση, κρύβονται πίσω από θρησκευτικά προσχήματα. Η ψυχολογία της μυστικότητας, όπως αναλύεται σε έρευνες όπως αυτή του Stephen Kent (1993), δείχνει ότι τα θρησκευτικά και μυστικιστικά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενισχύσουν τον ψυχολογικό έλεγχο των θυμάτων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον φόβου και υποταγής.
Αν αναρωτιέστε γιατί υπάρχει τόση παιδική κακοποίηση, φαίνεται να εξυπηρετεί την εξουσία και τον έλεγχο, με τα θρησκευτικά και μυστικά δίκτυα να παρέχουν το “περιτύλιγμα” για να κρυφτεί. Κατά μία έννοια ζούμε στο μεσαίωνα με τις πλήρεις τακτικές που ζούσαν και οι άνθρωποι τότε, απλά αυτό περιορίζεται στους στενούς κύκλους της εκκλησίας.
Πηγές
- Boston Globe, “Spotlight” Investigation https://www.ebsco.com/research-starters/law/boston-globe-reports-child-sexual-abuse-roman-catholic-priests
- Ryan Report, Commission to Inquire into Child Abuse https://www.drugsandalcohol.ie/27258/1/RyanRepFourthProgressDec2014.pdf
- κακοποίηση σε θρησκευτικά ιδρύματα στην Αυστραλία. https://www.childabuseroyalcommission.gov.au/sites/default/files/final_report_-_preface_and_executive_summary.pdf
- ‘Vatileaks’ scandal a ‘battle between good and evil’ in the Catholic church https://www.theguardian.com/world/2015/nov/04/vatileaks-scandal-catholic-church-pope-francis
- BBC, “Vatileaks: The Scandal at the Heart of the Catholic Church” (2012) https://www.bbc.com/news/world-europe-19747422
- “Opus Dei: Myths and Realities” του John L. Allen Jr https://www.publishersweekly.com/9780385514491


Αφήστε μια απάντηση